بهترین روش از بین بردن زنگ زدگی آهن
آهن یکی از پرکاربردترین فلزات در جهان است. این فلز به دلیل استحکام و دوام زیاد، کاربردهای مختلفی دارد که این موضوع باعث شده است تا از آن در ساخت انواع سازهها، لوازم و ابزارآلات استفاده شود. برای استفاده از آهن باید بدانید که این فلز همواره در معرض زنگزدگی قرار دارد. زنگزدگی نوعی واکنش شیمیایی است که در اثر ترکیب آهن با اکسیژن و آب ایجاد میشود.
این واکنش باعث ایجاد لایهای قهوهای یا نارنجی رنگ بر روی سطح آهن میشود که به آن زنگ گفته میشود. زنگزدگی استحکام و دوام آهن را کاهش میدهد و از سوی دیگر میتواند ظاهر آهن را نیز زشت کند. در چنین شرایطی نیاز است تا برای از بین بردن زنگ زدگی آهن اقدام کنید. در همین راستا در این مطلب از وبسایت آهنچی قصد داریم تا شما را با انواع روشهای ممکن برای زنگ زدایی آهن آشنا کنیم. پس با ما همراه باشید.
روشهای زنگ زدایی آهن
بهطور کلی از بین بردن زنگ زدگی آهن روشهای مختلفی دارد؛ درواقع به طرق مختلف میتوانید این فرآیند را انجام دهید.
تکنیکهای زنگ زدایی آهن به دو شیوه کلی مکانیکی و شیمیایی تفکیک میشوند که در هرکدام از این دو گروه نیز روشهای مختلفی قرار دارند. در توضیح این شیوهها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
روشهای مکانیکی زنگ زدایی آهن
در روشهای مکانیکی، زنگ زدگی با استفاده از ابزارهای مکانیکی از سطح آهن برداشته میشود. این شیوهها شامل موارد زیر هستند:
سندبلاست
یکی از روشهای از بین بردن زنگ زدگی آهن، بهکار بردن تکنیک سندبلاست است. سندبلاست نوعی روش مکانیکی است که در آن از ذرات ساینده مانند ماسه یا پودر سرامیک برای برداشتن زنگزدگی استفاده میشود. این روش برای از بین بردن زنگ زدگی در سطوح بزرگ و وسیع بسیار مناسب است.
شات بلاست
یکی دیگر از تکنیکهایی که برای زنگ زدایی آهن بهکار میرود، استفاده از تکنیک شاتبلاست است. تکنیک شاتبلاست نوعی روش مکانیکی مشابه سندبلاست است که در آن از ساچمههای فلزی برای برداشتن زنگزدگی استفاده میشود. این روش برای از بین بردن زنگ زدگی در سطوح فلزی سخت و مقاوم بهکار میرود.
واتر جت
واتر جت روش مکانیکی دیگری برای از بین بردن زنگ زدگی آهن است. در این روش از فشار آب برای برداشتن زنگ زدگی استفاده میشود. این تکنیک برای از بین بردن زنگ زدگی در سطوح فلزی نازک و حساس، گزینه مناسبی است.
روشهای شیمیایی زنگ زدایی آهن
علاوه بر روشهای مکانیکی، میتوان شیوهها و تکنیکهای شیمیایی را نیز برای پاک کردن زنگ زدگی آهن بهکار برد. در روشهای شیمیایی، زنگزدگی با استفاده از مواد شیمیایی از بین میرود. به منظور بررسی این روشها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
اسید شویی
اسیدشویی نوعی روش شیمیایی است که در آن از اسیدها برای از بین بردن زنگ زدگی استفاده میشود. اسیدهای بهکار رفته در این روش معمولاً اسید اگزالیک، اسید سولفوریک یا اسید هیدروکلریک هستند.
استفاده از مواد شوینده
استفاده از مواد شوینده نوعی روش شیمیایی ساده است که در آن مواد شوینده معمولی برای از بین بردن زنگ زدگی بهکار میروند. این روش برای از بین بردن زنگ زدگی در سطوح کوچک و کم مناسب است.
بیشتر بخوانید: چگالی آهن چگونه محاسبه می شود؟
پاک کردن زنگ زدگی آهن به روشهای خانگی
خوب است بدانید علاوه بر روشهای بیان شده، پاک کردن زنگ زدگی آهن به روشهای خانگی نیز صورت میگیرد. برخی از این روشها برای رفع زنگ زدگی آهن عبارتند از:
استفاده از سرکه و نمک
یکی از روشهای خانگی برای رفع زنگ زدگی آهن استفاده از ترکیب سرکه و نمک است. برای این کار:
- سطح زنگزده را با سرکه سفید خیس کنید.
- نمک را به سطح اضافه نمایید و به مدت چند ساعت اجازه دهید که ترکیب، روی فلز باقی بماند.
- سپس با یک برس سخت یا سیمی، زنگ را پاک کنید.
استفاده از لیمو و جوش شیرین
ترکیب لیمو و جوش شیرین نیز میتواند برای پاک کردن زنگ زدگی موثر باشد. برای استفاده از این روش از مراحل زیر بهره ببرید.
- آب لیمو را روی سطح زنگزده بریزید.
- جوش شیرین را به سطح اضافه نمایید.
- پس از چند ساعت، زنگ را با برس یا سیمی پاک کنید.
مایع پاک کننده زنگ آهن
استفاده از مایعات پاک کننده زنگ آهن یکی از موثرترین روشها برای حذف زنگ از سطوح فلزی است. این مایعات معمولاً حاوی اسیدهایی هستند که زنگ را حل میکنند. برخی از محبوبترین مایعات پاک کننده برای رفع زنگ زدگی آهن شامل فسفریک اسید و اگزالیک اسید هستند. برای استفاده از این مایعات باید مراحل زیر را طی نمایید:
- دستکش و عینک محافظ بپوشید.
- مایع را بر روی سطح زنگزده بریزید یا اسپری کنید.
- اجازه دهید مایع به مدت زمان معینی (مطابق دستورالعمل) بر روی سطح بماند.
- سطح را با آب شسته و خشک کنید.
نکات مهم برای انتخاب بهترین روش از بین بردن زنگ زدایی آهن
اگر به دنبال انتخاب بهترین روش برای از بین بردن زنگ زدگی آهن هستید، باید بدانید که انتخاب روش مناسب به عوامل مختلفی بستگی دارد. از مهمترین عواملی که باید به آنها توجه داشته باشید، میزان زنگزدگی، اندازه و شکل قطعه آهنی و شرایط محیطی هستند.
در صورتیکه میزان زنگزدگی زیاد باشد، استفاده از روشهای مکانیکی مانند سندبلاست یا شاتبلاست توصیه میشود. این روشها میتوانند زنگزدگی را بهطور کامل از بین ببرند. اما اگر میزان زنگزدگی کم باشد، میتوانید از روشهای شیمیایی مانند اسیدشویی یا استفاده از مواد شوینده استفاده کنید. این روشها برای از بین بردن زنگ زدگی در سطوح کوچک و کم زنگ زدگی مناسب هستند.
نکات ایمنی به منظور زنگ زدایی آهن
در هنگام از بین بردن زنگ زدگی آهن، باید به نکات ایمنی مختلفی توجه کنید تا بتوانید بدون مشکل این فرآیند را انجام دهید. حتماً برای زنگ زدایی آهن از عینک ایمنی، دستکش و لباس کار مناسب استفاده کنید. اگر قصد دارید برای زنگ زدایی آهن، روشهای مکانیکی را بهکار ببرید، از محافظ گوش و چشم استفاده کنید تا با مشکل خاصی روبهرو نشوید. همچنین برای استفاده از مواد شیمیایی، از دستکشهای لاتکس یا نیتریل استفاده کنید. هنگام استفاده از مواد شیمیایی، حتماً این مواد را دور از دسترس کودکان و حیوانات نگه دارید.
علت زنگ زدگی آهن چیست؟
زنگ زدگی آهن به دلیل واکنش آهن با اکسیژن و رطوبت هوا ایجاد میشود. این واکنش که به آن اکسیداسیون میگویند، منجر به تشکیل اکسید آهن (زنگ) میشود. برخی عوامل که باعث افزایش سرعت زنگ زدگی میشوند عبارتند از:
- تماس مداوم با آب یا رطوبت
- وجود نمک در محیط (مانند مناطق ساحلی)
- قرار گرفتن در معرض عوامل جوی مانند باران و برف
جلوگیری از زنگ زدگی فلزات آهنی
جلوگیری از زنگ زدگی فلزات آهنی یکی از بهترین راهها برای افزایش عمر مفید آنها است. برخی از روشهای موثر برای جلوگیری از زنگ زدگی عبارتند از:
- پوشش دادن فلزات: استفاده از رنگها و پوششهای محافظ میتواند از تماس آهن با هوا و رطوبت جلوگیری کند. پوششهایی مانند رنگهای ضد زنگ، روغنها و واکسها میتوانند بسیار موثر باشند.
- گالوانیزه کردن: گالوانیزه کردن فرآیندی است که در آن فلزات با لایهای از روی پوشانده میشوند. این لایه روی مانع از زنگ زدگی آهن میشود و به عنوان یک لایه محافظ عمل میکند.
- نگهداری در محیط خشک: نگهداری فلزات آهنی در محیطهای خشک و دور از رطوبت میتواند به کاهش سرعت زنگ زدگی کمک کند. استفاده از رطوبتگیرها و سیستمهای تهویه مناسب نیز میتواند موثر باشد.
حرف آخر
در این مطلب از وبسایت آهنچی شما را با روشهای از بین بردن زنگ زدگی آهن آشنا کردیم. همانطور که مشاهده کردید، زنگ زدگی آهن مشکلی جدی است که میتواند باعث کاهش استحکام و دوام آهن شود و زیبایی ظاهری آن را نیز از بین ببرد. توجه به موارد گفتهشده در این مطلب به شما کمک میکند تا بتوانید به راحتی برای زنگ زدایی آهن اقدام کنید.
